آماده کردن فلزات برای استفاده در ساخت بدنه خودرو

علاوه بر ساختار شیمیایی فلزات، ساختار سطح فلزات نیز بر روی خواص ظاهری سیستم رنگی که در مراحل بعد اعمال می‌شود مؤثر می‌باشند. ساختار سطح فلزات کم و بیش متأثر از پروسه تولید فلزات و نحوه شکل دهی آنها می‌باشد. به همین دلیل زبری سطح فلز را طی عملیات تمیزکاری بوسیله برس زنی، سندینگ و بلاستینگ بوسیله ذرات فولادی یا سند، تغییر می‌دهند، تا بوسیله ایجاد زبری مناسب خواص سیستم رنگ را بهبود دهیم.
آماده کردن فلزات برای استفاده در ساخت بدنه خودرو:
علاوه بر ساختار شیمیایی فلزات، ساختار سطح فلزات نیز بر روی خواص ظاهری سیستم رنگی که در مراحل بعد اعمال می‌شود مؤثر می‌باشند. ساختار سطح فلزات کم و بیش متأثر از پروسه تولید فلزات و نحوه شکل دهی آنها می‌باشد. به همین دلیل زبری سطح فلز را طی عملیات تمیزکاری بوسیله برس زنی، سندینگ و بلاستینگ بوسیله ذرات فولادی یا سند، تغییر می‌دهند، تا بوسیله ایجاد زبری مناسب خواص سیستم رنگ را بهبود دهیم.
از آنجا که خواص ظاهری و حفاظتی لایه‌های رنگ که در مراحل بعد اعمال می‌شوند وابستگی شدیدی به ساختار سطح فلزات دارد، به همین علت در نظر گرفتن فاصله قله تا دره   و اختلاف بین بلندترین قله و عمیق‌ترین دره   اهمیت بالایی دارد.
در صورتیکه زبری سطح فلز زیاد باشد حتی بعد از اعمال لایه‌های مختلف رنگ می‌توان به وضوح تأثیر آن را پس از اعمال رنگ رویه مشاهده کرد. در شکل زیر یک نمونه از میزان تأثیر زبری سطح بدنه بر روی زبری لایه‌های مختلف رنگ، را می‌توان مشاهده کرد.
علاوه بر برخی مواد مورد استفاده در ساخت یک قطعه صنعتی همانند ساختار سطح و نحوه آماده‌سازی، یکی از عوامل دیگری که به شدت بر روی کیفیت سیستم رنگ و در نتیجه خواص حفاظتی و ظاهری رنگ یک قطعه صنعتی اثر می‌گذارد نحوه اتصال و طراحی قطعه صنعتی می‌باشد. در صورتیکه یکی از اهداف رنگ‌آمیزی حفظ کیفیت رنگ در درازمدت باشد، طراحان صنعتی باید به قوانین معینی در طراحی قطعات صنعتی دقت کنند. این قطعات صنعتی ممکن از مواد مختلفی همانند چوب، کامپوزیت‌ها، فولاد یا سایر فلزات و پلاستیک یا سایر ترکیبات ساخته شده باشند.
به خصوص طراحی مناسب قطعات ساخته شده از چوب به منظور جلوگیری از ایجاد استرس‌های حاصل از رطوبت و در نتیجه ترک خوردن چوب اهمیت ویژه‌ای دارد. در عین حال باید طراحی قطعه به گونه‌ای باشد که بتوان لایه‌های مختلف رنگ را با ضخامت یکنواخت بر روی قطعه اعمال کرد و دارای حداقل مقدار اختلاف ضخامت باشیم.
ارتباط بین طراحی مناسب و پایداری رنگ را می‌توان به وضوح در ساخت پنجره‌ها مشاهده کرد. در هنگام طراحی پنجره باید مطمئن باشیم که آب براحتی از روی پنجره خارج می‌شود و آب بر روی پنجره باقی نمی‌ماند. به منظور اطمینان از خروج آب می‌توان در برخی مناطق سوراخ‌هایی تعبیه کرد یا به این مناطق حالت شیب‌دار دهیم تا آب در این محل‌ها باقی نماند. همه لبه‌های تیز باید دارای انحنا شوند زیرا هرچه لبه تیزتر باشد ضخامت رنگ در آن مناطق کمتر می‌باشد. بنابراین با ایجاد انحنا در این مناطق سعی می‌کنیم تا به ضخامت مناسبی از فیلم رنگ دست یابیم. همچنین باید برخی نواحی با سیلرهای مناسب پر شوند. سیلرهای مورد استفاده باید خاصیت الاستیته خود را برای مدت‌های طولانی حفظ کنند زیرا همیشه یک پنجره تحت اثر استرس‌های دائمی می‌باشد.
قطعات فلزی اغلباً دارای شکل بسیار پیچیده و دارای نقاط اتصال، بوسیله جوشکاری و پرچ نمودن می‌باشند در عین حال دارای حفره و شیارهای متعددی می‌باشند. بدنه خودرو نیز دارای این ویژگی ها می‌باشد. وجود نقاط نوک تیز در یک قطعه فلزی باعث مشکل شدن فرآیند رنگ آمیزی آن می‌گردد. حفره‌های سربسته یا حفره‌هایی که به سختی قابل دسترسی می‌باشند باید توسط مواد مناسب پر شوند یا اینکه توسط طراحی مناسب یا ایجاد سوراخ برای ورود رنگ به داخل آنها قابل دسترس شوند. زمانی که اعمال رنگ بصورت غوطه وری صورت گیرد همانند اعمال آستر باید طراحی خودرو به گونه‌ای باشد که مناطقی برای جمع شدن رنگ وجود نداشته باشد وجود این مناطق علاوه بر هدر رفتن رنگ باعث کاهش ضخامت فیلم رنگ در این مناطق و در نتیجه کاهش مقاومت خوردگی رنگ و در عین حال عیوب فراوان دیگری برای لایه آستر می‌شود. در صورت بروز این عیوب در یک لایه آستر مجبور به رفع عیب از نقاط معیوب می‌باشیم که نتیجه آن افزایش هزینه‌های رفع عیب، افزایش تعداد نیروی انسانی مورد نیاز برای رفع عیب، افزایش طول سالن رنگ و افزایش سایر هزینه‌ها و در عین حال کاهش سرعت تولید خط خودرو می‌گردد. به علت اینکه دلایل بروز این عیوب، روش‌های رفع عیوب احتمالی دارای جزییات فراوان می‌باشد و در عین حال تعداد عیوب احتمالی نسبتاً زیاد می‌باشد به همین دلیل در این کتاب در مورد این مسائل صحبت نمی‌کنیم و فقط به بیان کلیات اکتفا می‌کنیم. تبدیل نقاط نوک تیز به نقاط دارای انحناء نیز اهمیت ویژه‌ای دارد زیرا همانطور که گفته شد ضخامت لایه‌های رنگ در لبه‌های نوک تیز پایین می‌باشد که نتیجه آن کاهش خواص حفاظتی سیستم رنگ در این نقاط می‌باشد.
بعضی از نقاط ضعف نیز باید توسط طراحی مناسب برطرف شوند. بعنوان مثال در قسمت جلوی خوردو احتمال ضربات متمادی سنگ ریزه وجود دارد. در این حالت شکل مناسب گلگیر تا حدی باعث کاهش این عیب می‌گردد. یکی از روش‌های دیگر کاهش این عیب استفاده از مواد مناسب در قسمت جلوی خودرو و معمولاً فلزات مقاوم در برابر سنگ ریزه و قطعات پلاستیکی بجای قطعات فولادی می‌باشد.
استفاده از ترکیبی از مواد مختلف در طراحی قطعات مختلف خودرو باعث بهبود خواص مدنظر از آن قسمت می‌گردد. همانطور که قبلاً گفته شد در هنگام استفاده از فلزات مختلف در طراحی یک قسمت از خودرو، جلوگیری از ایجاد سل‌های محلی به منظور افزایش مقاومت خوردگی خودرو اهمیت به سزایی دارد. در کل می‌توان نکات بسیار مهم در طراحی یک بدنه خودرو برای بالا بردن کیفیت سیستم رنگ خودرویی را بصورت زیر بیان کرد:
- از ایجاد نقاطی که آب بتواند در آن نواحی برای مدت طولانی باقی بماند جلوگیری کنیم.
- از ایجاد مناطقی که رنگ براحتی نتواند در آنها نفوذ کند یا پس از نفوذ رنگ، در آن مکان‌ها باقی بماند خودداری کنیم.
- نقاط نوک تیز را به نقاطی با انحنای مناسب تبدیل کنیم.
- وابسته به نیازهای مدنظر، در هر قسمت از خودرو از مواد مناسب استفاده کنیم.
- مانع از وقوع خوردگی گالوانیکی، که در اثر اتصال فلزات مختلف حاصل می‌گردد، شویم.
آماده‌سازی بدنه خودرو
مقدمه:
پس از تولید ورقه‌های فلزی، همانطور که گفته شد به علت ناپایداری فلزات و تبدیل آنها به ترکیبات فلزی پایدار، سطح فلز را توسط روغن‌های مقاوم در برابر  خوردگی می‌پوشانند تا مانع از تغییر ساختار شیمیایی فلز در اثر واکنش‌های شیمیایی گردیم به همین علت قبل از آغاز پروسه رنگ‌آمیزی تمیز کردن سطح بدنه خودرو از آلودگی‌های مختلف ضروری می‌باشد، زیرا در غیر این صورت چسبندگی سیستم رنگ به سطح بدنه خودرو و به شدت کاهش می‌یابد. وابسته به طبیعت قطعه فلزی که باید رنگ‌آمیزی شود، پروسه‌های تمیزکاری و آماده‌سازی مختلفی قبل از پروسه رنگ‌آمیزی صورت می‌گیرد. بنابراین تمیز کردن سطح فلز از آلودگی‌هایی همانند میل اسکیل، لایه‌های اکسیدی و روغن‌های مقاوم در برابر خوردگی، روغن‌های پرس و … ضروری است. تمیزکاری مکانیکی اغلباً توسط وسایلی همانند برس، عملیات سندینگ یا بلاستینگ صورت می‌گیرد. برای تمیز کردن ناخالصی‌های آلی، از حلال‌ها یا مواد فعال سطحی استفاده می‌شود. از روش‌های دیگر آماده‌سازی سطح اسیدشویی، فسفاته کاری و کروماته کاری می‌باشد. انتخاب روغن‌های مناسب که در مراحل آماده‌سازی براحتی تمیز گردند و در عین حال تا حدی با رنگ‌ها به ویژه آستر امتزاج‌پذیر باشند، باعث بهبود بازدهی فرآیند رنگ آمیزی می‌گردد. در صورت عدم امتزاج‌پذیری نسبی روغن‌ها با آستر احتمال وقوع برخی عیوب در لایه آستر افزایش می‌یابد. همانطور که گفته شد تنها نتیجه افزایش تعداد عیوب برای یک لایه رنگ افزایش هزینه‌ها و کاهش کیفیت رنگ‌آمیزی می‌باشد. به همین دلیل کلیه تغییرات مدنظر در قبل از سالن رنگ همانند تغییر روغن‌های پرس، تغییر روغن‌های مقاوم در برابر خوردگی، باید با هماهنگی مسئولان مربوط در سالن رنگ صورت گیرد.
مراحل آماده‌سازی را می‌توان بصورت زیر بیان کرد: تمیزکاری، فسفاته کاری و آبکشی. مراحل تمیزکاری و فسفاته کاری معمولاً در تانک‌های غوطه‌وری صورت می‌گیرد اندازه تانک‌های غوطه وری وابسته به تعداد تولید خودرو می‌باشد. به عنوان مثال در صورتیکه تعداد تولید بیشتر از ساعت/ بدنه ۵ باشد از مخازنی با حجم    ۴۵۰-۱۵۰ استفاده می‌گردد.
به منظور جلوگیری از باقی ماندن حباب‌های هوا درون منافذ یا مناطق داخلی خودرو و در نتیجه تضمین تشکیل لایه فسفاته و تمیزکاری مناسب، معمولاً بدنه خودرو درون این تانک‌ها دارای حرکت می‌باشد. در سال‌های اخیر در بعضی خودروسازی‌ها از روش رتودیپ که خودرو و درون تانک‌‌ها می‌چرخد استفاده شده است.
روش‌های فیزیکی تمیزکاری:
توسط تمیزکاری فیزیکی امکان تغییر زبری سطح بوسیله تمیز کردن ناخالصی‌های سطح فراهم می‌گردد. توسط روش‌های برس زنی و سندینگ می‌توان محصولات خوردگی، ناخالصی‌ها یا رنگ‌های قدیمی را تمیز کرد. گاهی طی مراحل تمیزکاری قسمتی از برخی از فلزات نیز رفع می‌گردد. چگونگی تغییرات زبری سطح فلز وابسته به نوع ماده ساینده، نحوه طراحی برس و میزان فشار اعمالی می‌باشد. زمانی که سطح فلز دارای سطح بسیار نایکنواخت باشد استفاده از تجهیزات سندینگ که فقط بصورت افقی بر روی سطح فلز اثر می‌گذارند کمتر مفید می‌باشند، در این حالت استفاده از برس‌های چرخنده که علاوه بر حرکت افقی دارای حرکات عمودی نیز می‌باشند دارای بازدهی بالاتری می‌باشد.
در حال حاضر انواع مختلفی از تجهیزات سندینگ که به صورت الکتریکی یا توسط فشار هوا و بصورت تر یا خشک عمل می‌کنند، برای تمیزکاری و عملیات زنگ ‌زدایی مکانیکی موجودند. در این روش از مواد ساینده از جنس آلومینا    یا موادساینده مصنوعی که توسط کربید سیلیکون پوشانده شده‌اند استفاده می‌گردد.
مطالب مرتبط
    تنظیمات
    این پرونده را به اشتراک بگذارید :
    Facebook Twitter Google LinkedIn

    یادداشت کاربران
    درج یک یادداشت :
    نام کاربری :
    پست الکترونیکی :
    وب :
    یادداشت :
    کد امنیتی :
    1 + 7 = ?

    آخرین مقاله ها